Çocuklarda Yemek Yeme Alışkanlığı ve Beslenme Sorunları
Yemek yeme her canlının doğal bir ihtiyacıdır. Yaşamın ilk yıllarından itibaren yemek yeme davranışının olumlu bir şekilde yaşanması kişinin ileriki yaşlarda oluşturacağı beslenme alışkanlığının da temellerini oluşturur.
Çocuklar bir çok davranışı model alarak öğrenirler. Anne babanın beslenme alışkanlığı, yemek sırasındaki davranışları ve tutumları çocuk için birer referanstır. Çocukluk döneminde olumlu beslenme alışkanlığı kazanamamış bireyler ileriki zamanlarda da farklı beslenme sorunlarıyla karşı karşıya kalabilmektedir.
Annelerin bir çoğu çocuklarını iyi besledikleri ölçüde kendilerini iyi hissederler. Çocuğun yemek yemesine karşı annenin aşırı duyarlı olması zaman zaman çocuğu zorlayarak yemek yedirme yoluna götürebilir. Çocuğun istemediği bir şeyi ona zorla yaptırmaya çalışmak; çocuğun yemek yemeye karşı olumsuz bir tutum sergilemesine yol açar. Bu duruma maruz kalan çocuk karşıt tepki geliştirir ve yemeği reddeder.
Çocukların bir çoğu yemek yeme konusunda sıkıntı çıkarırken; bir kısmı da çok fazla yemek yer. Bunun nedeni fizyolojik olabileceği gibi psikolojik temelli de olabilir. Aşırı ve kontrolsüz yemek yiyen çocuklar duygusal açlıklarını doyurmaya çalışıyor olabilirler. Aşırı yemek yeme sorununun çözümü de diğer tüm sorunların çözümü gibi nedenlerin tespit edilmesiyle mümkündür.
Yemek Yemeyen Çocuğa Ne Yapılabilir?
Anne sürekli çocuğun tabağına bakıp; neyi yiyip neyi yemediğini kontrol etmemeli ve çocuğun o sırada tabağını bitirmesi gerektiği tekrarlanmamalıdır. Anne baba ısrarcı bir tutum içinde olmamalıdır. Ailesinin kendisinin yemek yemesini çok önemsediğini fark eden çocuk; isteklerini yaptırmak için yemeği bir araç olarak kullanabilir. Buna müsaade edilmemelidir. Çocuk yemeğini yemezse bir sonraki öğüne kadar herhangi bir şey yiyemeyeceği çocuğa söylenmelidir. Öğün aralarında herhangi bir yiyecek verilmemelidir.
Yiyecekleri farklı şekillerde sunarak ve renkli tabaklar kullanarak çocukların ilgisini çekmek mümkündür. Yemek zamanını daha cazip hale getirmek için yiyecekleri sevimli şekillerde kesmek de etkili olabilir. Ayrıca, çocuklara küçük porsiyonlar sunmak, yemek yemeyi göz korkutucu bir deneyimden ziyade keyifli bir aktiviteye dönüştürebilir.
Çocukların yemek seçimlerine katılmaları da önemli bir adımdır. Market alışverişi veya yemek hazırlığı gibi süreçlere dahil olmaları, onların yemekle olan bağlarını güçlendirebilir. Ancak, çocuğa yemek yemeleri için baskı yapmaktan kaçınmak, bu sürecin daha az stresli geçmesini sağlar. Düzenli bir yemek saati rutini oluşturmak, çocukların bu zamana alışmasını ve yemek yemeyi bir alışkanlık haline getirmelerini destekler. Eğer çocuk bir yiyeceği sevmiyorsa o zaman alternatif besleyici yiyecekler sunabilirsiniz. Yemek yediğinde çocukları övmek ve teşvik etmek, olumlu bir davranışı pekiştirmek için etkili bir yöntemdir.
Çocuklarda Doğru Beslenme Alışkanlığı Kazandırmak İçin Öneriler
Yemek esnasında tüm aile bir arada olmalı ve beraber geçirilecek sürenin keyifli olmasına özen gösterilmelidir. Yemek saatleri yetişkinlerin kendi arasında konuşacağı değil de çocukların da sohbete katılacağı konular üzerinde durulmalıdır.
Çocuğun porsiyonlarına onun yiyebileceği ölçüde yemek koyulmalı ve masada sevdiği tarzda bir yemek bulundurulmalıdır. Hangi yemeği yemek istediğine kendisi karar vermesi daha doğrudur.
Yemekten hoşlanmadığı bazı yiyecekleri yemesi konusunda zorlamak yerine; gıdaları farklı biçimlerde sunup, çocuğun gerekli vitamini alması sağlanmalıdır.
Çocuk yemek yerken onunla ilgilenmemeye özen gösterilmelidir.
Yemek yeme konusunda baskı yapılmamalıdır. Zorlamak ve baskı aile ile çocuk arasındaki iletişimin bozulmasına neden olur. Çocuğunuz yemeğin belli bir süresi olduğunu ve bu süre içinde yemeğini bitirmezse sofranın toplanacağını ve bir sonraki öğüne kadar herhangi bir şey yiyemeyeceğini bilmelidir.
Yemeği televizyon karşısında yedirmek; çocuğu yediği yemeği bilinçli tüketmesini engeller. Bu sebeple televizyon karşısında yemek yedirmek doğru değildir. Çocuğa yemeğini yediği için oyuncak vs. alınmamalıdır. Ancak güzel sözlerle övülmek hoşlarına gidecektir. Çocuğun küçük yaşlardan itibaren yemeği kendi başına yeme girişimleri desteklenmelidir. Dökerek yese de bu çabaları engellenmemelidir. İhtiyaç duymanız halinde aile terapisi desteği alabilirsiniz.